کیست تخمدان بـه سراغ چه زنانی مـی رود؟

مجموعه: آنغوزه ایا برای درمان میوم موثر است بهداشت مادر کودک

بسیـاری از خانم ها دچار کیست تخمدان هستند بدون اینکه اطلاعی درون این باره داشته باشند.

شاید شما هم با خانمـهای متعددی رو بـه رو شده باشید كه از اختلالات دوره ماهانـه شكایت دارند و نمـی دانند چه کاری انجام دهند و البته درون این مـیان حتی برخی از ان بـه دلیل بی اطلاعی از اهمـیت موضوع آن را با مادرشان نیز درون مـیان نمـی گذارند که تا چه برسد بـه مراجعه بـه پزشك متخصص.

بعضی دیگر از خانمـها هم از وجود موهای زائد صورت ناراحتند و نمـی دانند به منظور رفع این مشكل چه حتما بكنند؟

برخی بـه پزشك مراجعه مـی كنند و برایشان تشخیص كیست تخمدان داده مـی شود كه آنـها پیش از دیگران نگرانند ولی باز هم درباره مشكلشان حرفی نمـی زنند و چیزی نمـی پرسند و...

با توجه بـه اهمـیت این موضوع و ارتباط سلامت تخمدانـها با سلامت «زن» ما این مقوله را با دكتر برهانی،جراح و متخصص بیماریـهای زنان و عضو هیأت علمـی دانشگاه علوم پزشكی درون مـیان گذاشتیم.

با توجه بـه آمار قابل توجهی كه كیست های تخمدان بویژه درون خانمـها پیدا كرده،لطفاً توضیح دهید كیست تخمدان چیست و آیـا خطرناك است؟

كیست تخمدان عبارت هست از توده های تخمدانی معمولاً خوش خیم كه اغلب از نسج تخمدان تولید مـی شود و در بسیـاری از موارد از فولیكول های سطح تخمدان سرچشمـه مـی گیرد.در واقع كیست تخمدان از توده های كیسه مانندی كه دارای یك جدار هست و مقداری مایع ساده داخل آن جمع شده، آنغوزه ایا برای درمان میوم موثر است تشكیل شده است.

چه عواملی باعث بروز كیست تخمدان مـی شود؟

علل متفاوتی مـی تواند باعث بروز این كیست ها شود كه اكثراً علت آن عدم تخمك گذاری است،چون فولیكولی كه قرار هست «تخمك» را ایجاد كند و معمولاً درون روز چهاردهم بعد از شروع عادت ماهیـانـه، پارگی طبیعی پیدا كرده و تخمك را آزاد مـی كند،این اتفاق درون این فرد رخ نمـی دهد و با تجمع آب درون داخل خود،تبدیل بـه كیست مـی شود.گاهی چند تخمك چند كیست تولید مـی كنند و این عمل تكرار شده،تعداد زیـادی كیست كوچك درون تخمدانـها ایجاد مـی شود كه آنـها را بـه نام تخمدانـهای «پلی كیستیك» مـی شناسیم.

كیست تخمدان چند نوع است؟ آیـا همـه كیست ها خطرناكند؟

كیست ها انواع مختلف دارند ولی كیست های تخمدان شایع كه بیشتر دیده مـی شود،اكثراً كیست های ساده و همان كیست هایی هست كه شرح داده شد.ولی درون مواردی این كیست ها مـی تواند بدخیم و خطرناك باشد كه به منظور تشریح آنـها بـه بحث های پیچیده پزشكی نیـاز مـی باشد.گاهی هم از محل فولیكول تخمدانی درون مرحله دوم سیكل ماهانـه كه دوره «لوتیئنی» نامـیده مـی شود كیست های لوتیئنی ساخته مـی شود كه آنـها نیز بـه نام كیست «فونكسیونل» شناخته شده و خطرناك نیستند.این كیست ها یـا خود بـه خود و یـا بوسیله درمانـهای ساده رفع مـی شوند.

معمولاً بیمارانی كه كیست تخمدان دارند،با دارو درمان مـی شوند؟

همانطور كه اشاره شد،كیست هایی كه جدار نازك و صاف دارند،ساده هستند و در داخل آنـها مایع صاف بدون هیچ گونـه نسج اضافی ملاحظه مـی شود اینـها كیست های «فونكسیونل» هستند و اكثراً خود بـه خود رفع مـی شوند،پس بـه درمان خاصی نیـاز ندارد.ولی گاهی همـین كیست ها،كمـی بزرگتر شده و مـی توانند علایمـی مثل درد درون زیردل و اختلال درون دوره ماهانـه بیمار تولید كنند.گاهی هم لكه بینی درون این بیماران دیده مـی شود كه با استفاده از قرص های ضدبارداری بـه راحتی درمان مـی شوند و با یك سونوگرافی ساده هم تشخیص داده مـی شوند.

در ضمن تخمدانـهای با كیست های متعدد (پلی كیستیك) نسبتاً خوش خیم هستند ولی درمان آنـها درون بیماران مختلف بر حسب شرایط بیمار نظیر وزن و اینكه ازدواج كرده یـا نـه و یـا بچه مـی خواهد یـا نمـی خواهد كاملاً متفاوت هست و بـه بررسی ها و آزمایشـهای دقیق تر و مراجعه های متعدد بـه پزشك نیـاز دارد.

چه كیست هایی بـه جراحی نیـاز دارند؟

در بیماری كه كیست تخمدان دارد،اگر علایم غیرعادی رخ دهد،ممكن هست كار بـه جراحی بكشد،مثلاً كیست پاره شود و یـا دردهای شكمـی و لگنی حاد و علایم خونریزی داخل شكمـی پیدا شود،اكثراً كار بـه جراحی مـی كشد.

* درون بعضی موارد هم ممكن هست كیست دچار پیچ خوردگی شود و این پیچ خوردگی ادامـه یـافته منجر بـه تحریك پریتون و كیست دچار كم خونی شود.در این صورت نیز اگر علایم با جابجایی و استراحت تغییر نكند و درد و استفراغ ادامـه پیدا كند،باید جراحی شود.

* درون حالتی كه كیست خیلی بزرگ شود و یـا آنكه بعد از چند دوره درمان طبی بـه درمان جواب ندهد (باید جراحی شود) معمولاً تخمدانـهای با كیست های متعدد بـه جراحی نیـاز ندارند ولی بیمار حتما با دقت تحت نظر باشد و ممكن هست سالها بـه درمان طبی نیـاز داشته باشد كه بر حسب شرایط سنی،وضعیت كیست ها و شرایط زناشویی و وزن بیمار،درمانـها متفاوت خواهد بود.

كیست تخمدان معمولاً چه علایمـی ایجاد مـی كند؟

علایم حاد كیست تخمدان شامل:احساس درد ناگهانی شكم،تهوع و استفراغ،تغییرات نبض،احساس ضعف كه ممكن هست به علت خونریزی داخلی باشد.بعضی وقتها با خونریزی مختصر پریتون علایم شدت پیدا نمـی كند و با استراحت درون بیمارستان علایم بهبود پیدا كرده و احتیـاج بـه عمل ندارد.

آیـا این كیست ها قابل پیشگیری هستند؟

پیشگیری بدون استفاده از دارو به منظور كیست تخمدان وجود ندارد فقط تجربه نشان داده كه افرادی كه از قرصهای ضد بارداری استفاده مـی كنند،كمتر دچار كیست تخمدان مـی شوند و در حاملگی و شیردهی نیز بـه علت مـهار فعالیت تخمدان كیست های تخمدان كمتر مشاهده مـی شود و اگر هم وجود داشته باشد درون دوره بارداری و شیردهی خود بـه خود بعد رفت پیدا مـی كند.معمولاً خانم هایی كه دیر ازدواج مـی كنند و دیر حامله مـی شوند،بیشتر درون معرض این كیست ها قرار مـی گیرند، ولی كاملاً نمـی توانیم بگوییم كه به منظور جلوگیری از كیست تخمدان قرص ضد بارداری بخورند چون همـه خانمـها كیست تخمدان پیدا نمـی كنند بنابراین توصیـه مـی كنم با مراجعه مرتب سالانـه بـه پزشك متخصص زنان مشاوره و معاینـه شوند و هرگاه دردهای مبهم لگنی، لكه بینی و یـا بی نظمـی درون عادت ماهانـه پیدا كردند.باید با متخصص زنان م كنند و به موقع سونوگرافی انجام دهند که تا در صورت كیست،نوع آن مشخص شود و درمان بـه روش صحیح صورت گیرد.چون اكثر این كیست ها درون صورت تشخیص بموقع با درمان دارویی رفع خواهند شد( استفاده از هورمون ها) و به ندرت كار بـه جراحی مـی كشد.

معمولاً خانمـهایی كه كیست تخمدان دارند،از اینكه درون آینده بار دار نشوند،نگران هستند، آیـا كیست تخمدان مانع بارداری مـی شود؟

در تخمدانـهای پلی كیستیك با توجه بـه اینكه كاملاً وضع آندوكرینولوژی زن بـه هم مـی خورد و از تخمدانـهای كیستیك و بدون تخمك گذاری هورمونـهای مردانـه ترشح مـی شود همچنین پرمویی (هیرسوتیسم) و اختلالات شدید دوره ماهانـه دیده مـی شود (مثلاً هر شش ماه یـا هر سه که تا چهار ماه یكبار پریود مـی شوند) فرد دچار «الیگومنوره» شدید مـی شود،در نتیجه با شرایط حاملگی دشوار روبه رو هست و بـه كمك پزشك نیـاز دارند.

علاوه بر این افرادی كه هنوز ازدواج نكردند،هم نباید رها شوند چون اختلالات و تغییرات هورمونی ایجاد عوارض مـی كند و حتی مـی تواند حالتی شبیـه دیـابت درون بیماران ایجاد كند.

در بخشی از صحبتهایتان اشاره بـه قرصهای ضدبارداری درون پیشگیری و درمان كیست تخمدان كردید آیـا خانمـهایی كه بـه منظور درمان كیست تخمدان از قرصهای ضدبارداری استفاده مـی كنند،برای بارداری درون آینده با مشكلی برخورد نخواهند كرد؟

اثر قرصهای ضدبارداری درون عقیم كردن خانمـها علمـی نیست،مگر اینكه بـه مدت خیلی طولانی قرص بخورند،به طوری كه اندومتر خیلی لاغر شود،ولی هیچ منبعی ننوشته هست كه قرص ضد بارداری كسی را به منظور ابد عقیم مـی كند.ممكن هست بارداری را مدتی بـه تأخیر بیندازد، ولی عقیم و نابارور نمـی كند.حتی بعضی خانمـها كه قرص مصرف مـی كنند،وقتی آن را قطع مـی كنند،دچار آمنوره (قطع پریود) مـی شوند.

توصیـه مـی شود كسانی كه قرص مصرف مـی كنند،قبل از پنج سال دوباره بازنگری كنند و با نظر پزشك معالج قرص را ادامـه دهند.

كسانی كه كیست تخمدان دارند و تحت درمان هستند،چه نكاتی را حتما رعایت كنند؟

خانمـهایی كه كیست تخمدان دارند و دارو مصرف مـی كنند،باید از حركات ورزشی جهشی و كششی،دوومـیدانی،شنا،یوگا و نظیر آن پرهیز كنند.در واقع هر كاری كه فشار بـه لگن بیـاورد ممنوع است.پس از دوره درمان هم كه پزشك تعیین مـی كند،دوباره مراجعه كنند که تا از درمان كامل خود مطلع شوند و در صورت جواب ندرمان و بهبود نیـافتن،بررسی های آزمایشگاهی دقیق تر از آنـها بـه عمل آید.

اصولاً خانمـها به منظور اطلاع از وضعیت سلامت خود هر چند وقت یكبار حتما به متخصص زنان مراجعه كنند؟

تمام خانمـها حتما سالی یكبار بـه متخصص زنان مراجعه كنند و تحت معاینـه قرار گیرند.بخصوص بعد از سن 50 سالگی كه مشكلات خطرناك تخمدانی (سرطانـها) شایعتر هست و از این سن حتما هر شش ماه یكبار حتماً مورد معاینـه دقیق قرار گیرند.كلاً به منظور رفع كیست ها ساده ترین و كم خرج ترین درمان همان قرص های ضد بارداری هست ولی بیمار نباید خودسرانـه عمل كند،بلكه حتما تحت نظر متخصص زنان باشد و فرمـهای مقاوم بدرمان را جدی بگیرد.ساده اندیشی هرگز درون هیچ مسأله پزشكی مجاز نیست،بخصوص درون مورد مسأله تخمدان كه عضوی كلیدی هست و سلامتی و شادابی و زایندگی زن مستقیماً با آن درون ارتباط است.خانمـها حتما حساس باشند و مثل یك نگین الماس آن را گرانقیمت بدانند.مشكلات تخمدانی از جنین داخل شكم مادر که تا صد سالگی مـی تواند ظهور كند بعد در هر مرحله ای از زندگی حتی درون كودكی حتما مواظب این عضو حساس باشیم كه جانشین ندارد.

خانم دكتر درون پایـان گفتگو چنانچه نكته خاصی وجود دارد كه مادران درون ارتباط با خانمـهایشان حتما به آن توجه كنند،اشاره بفرمایید.

تمام مادران عزیز اگر خانمـی دارند كه چاق است،اختلال عادت ماهانـه دارد و بخصوص موی اضافی غیرعادی درون بدن دارد (هیرسوتیسم) این سه علامت را جدی بگیرند وحتماً با پزشك متخصص زنان م كنند.نكته مـهم دیگر اینكه بـه ان خود تفهیم كنند كه بـه خاطر سلامتی ازدواج كنند،نـه بـه خاطر اتومبیل و آپارتمان و ویلا چون دیر ازدواج كردن باعث كیست تخمدان، فیبروم رحم، زایمانـهای با سزارین، شیردهی ناموفق، آندومتریوز و... آنغوزه ایا برای درمان میوم موثر است مـی شود.

امروز علم مـی گوید:بهترین تخمك مربوط بـه سن زیر 24 سال هست یعنی بین 20 که تا 24 سالگی.